Temel Kavramlar - Radikal Kuram (4)
İnsan Merkezi ve Kurumsal Sınır
İnsan merkezi, ihtiyaçları, arzuları, kişilikleri, karakterleri, yetenekleri ve bilinçleriyle bir toplum içinde yaşayan insan topluluğudur. Tarihten ve evrimden geldiği şekliyle bütün bu değerleri, nasıl var olup ilişkiye girdiklerini, zaman içinde çoğaldıklarını, bugünün bireysel ve toplu ihtiyaç ve isteklerini olduğu gibi, yarının umut ve arzularını içerir.
Kurumsal sınır, toplumun, herbiri iç içe geçmiş roller, ilişkiler ve ortak beklentileri, ve toplumsal sonuçlar doğuran davranış biçimlerinden oluşan toplumsal kurumların özel bir kümesidir. Toplumun kurumsal sınırını dönüştürebilme yetisini bize veren şey insani bilincimizdir.
Kendisinin farkında olan varlıklar olduğumuz için, şekilleri tanımlayabilir, sonuçları tahmin edebilir, ve bilerek toplumsal gelişmenin yönünü o şekilde değiştirebiliriz ki daha öncekilerden daha fazla arzulanan sonuçlar verecek kurumları ve bu arada kendimizi yeniden yaratabiliriz.
İnsan merkezi ve kurumsal sınır kavramları oldukça geniş. Bu yüzden bu kavramların sağladığı bilginin daha iyi kullanılmasına yardımcı olmak ve insanların toplumsal kurumlarla nasıl ilişkide bulunduklarını daha iyi açıklayacak bir kaç kavrama daha ihtiyacımız var.
Toplumsal Yaşamın Dört Alanı
Radikal Kuram insan merkezini ve kurumsal sınırı dört toplumsal alana ayırıyor: ekonomik, akrabalık, cemaat ve siyaset alanı.
Ekonomik alan, üretim, tüketim ve yaşamla ilgil maddi şeylerin dağıtımının yapıldığı yer. Ekonomi için kilit kurumlarsa işyerleri, dağıtım mekanizmaları, mülkiyet ilişkileri ve ödüllendirme yöntemleri.
Çocuk büyütmenin, gelecek nesillere bakmanın, toplumsallaşmanın ve ilgi ve bakımın olduğu yerse akrabalık alanı. Kilit kurumlar, aile, çocukların cinsiyet, cinsellik ve diğer ilişkilerinin şekillendiği ana-babalık ve çocuk yetiştirme rolleri, erkekler ve kadınlar, anneler ve babalar, yetişkinler, çucuklar ve yaşlılar.
Siyasi alan, mahkemeler, meclis ve polisle birlikte, hüküm verme, siyasi düzenleme ve yasamanın olduğu yer.
Cemaat alanındaysa kimlik, din ve maneviyat, ırk, etnik köken, tapınma yerleri, yaşam, ölüm ve kutlama, ve inanç olguları var.
3. Bölüm - 5. Bölüm
İnsan merkezi, ihtiyaçları, arzuları, kişilikleri, karakterleri, yetenekleri ve bilinçleriyle bir toplum içinde yaşayan insan topluluğudur. Tarihten ve evrimden geldiği şekliyle bütün bu değerleri, nasıl var olup ilişkiye girdiklerini, zaman içinde çoğaldıklarını, bugünün bireysel ve toplu ihtiyaç ve isteklerini olduğu gibi, yarının umut ve arzularını içerir.
Kurumsal sınır, toplumun, herbiri iç içe geçmiş roller, ilişkiler ve ortak beklentileri, ve toplumsal sonuçlar doğuran davranış biçimlerinden oluşan toplumsal kurumların özel bir kümesidir. Toplumun kurumsal sınırını dönüştürebilme yetisini bize veren şey insani bilincimizdir.
Kendisinin farkında olan varlıklar olduğumuz için, şekilleri tanımlayabilir, sonuçları tahmin edebilir, ve bilerek toplumsal gelişmenin yönünü o şekilde değiştirebiliriz ki daha öncekilerden daha fazla arzulanan sonuçlar verecek kurumları ve bu arada kendimizi yeniden yaratabiliriz.
İnsan merkezi ve kurumsal sınır kavramları oldukça geniş. Bu yüzden bu kavramların sağladığı bilginin daha iyi kullanılmasına yardımcı olmak ve insanların toplumsal kurumlarla nasıl ilişkide bulunduklarını daha iyi açıklayacak bir kaç kavrama daha ihtiyacımız var.
Toplumsal Yaşamın Dört Alanı
Radikal Kuram insan merkezini ve kurumsal sınırı dört toplumsal alana ayırıyor: ekonomik, akrabalık, cemaat ve siyaset alanı.
Ekonomik alan, üretim, tüketim ve yaşamla ilgil maddi şeylerin dağıtımının yapıldığı yer. Ekonomi için kilit kurumlarsa işyerleri, dağıtım mekanizmaları, mülkiyet ilişkileri ve ödüllendirme yöntemleri.
Çocuk büyütmenin, gelecek nesillere bakmanın, toplumsallaşmanın ve ilgi ve bakımın olduğu yerse akrabalık alanı. Kilit kurumlar, aile, çocukların cinsiyet, cinsellik ve diğer ilişkilerinin şekillendiği ana-babalık ve çocuk yetiştirme rolleri, erkekler ve kadınlar, anneler ve babalar, yetişkinler, çucuklar ve yaşlılar.
Siyasi alan, mahkemeler, meclis ve polisle birlikte, hüküm verme, siyasi düzenleme ve yasamanın olduğu yer.
Cemaat alanındaysa kimlik, din ve maneviyat, ırk, etnik köken, tapınma yerleri, yaşam, ölüm ve kutlama, ve inanç olguları var.
3. Bölüm - 5. Bölüm
Yorumlar
Yorum Gönder