Çelişkili Sularda Yüzmek
Okuduğum kadarıyla polisimiz başarılı bir operasyonla internette sanal kumar oynatan bir çetenin işini bitirmiş, kendilerini kutluyorum. Kutluyorum da şu inançlı hükümetimizi bir türlü anlayamıyorum (bu arada sitede inançölçer satışlarımız haftaya başlayacak; çok ucuz kaçırmayın çünkü stoklar sınırlı).
Devlet eliyle her türlü kumarı, Milli Piyango, Şans Topu, 6/49, On Numara, Bul Karayı Al Parayı, vb oynatıyorlar.[1] Hatta, sata sata bir şey kalmadığı için bu talih oyunlarını özelleştirmeyi bile düşünüyorlar, sonra da kumar yasak diyorlar. Bu çelişkiyi bir türlü çözemedim. Sanırım bu da dünyanın en yüksek faizini verirken, örtünmek dinimizin emri demeleri gibi bir şey; söz konusu paraysa sorun yok, ne de olsa üstünde "Tanrı'ya güveniyoruz" yazıyor. Lakin, yüzmeye çalıştıkları bu sular çelişkili olduğu kadar tehlikeli de olabilir.
Fakat önce örneğin Milli Piyango'nun çoğu kumarbazın favori oyunu olan ruletten ne farkı var, bir göz atalım.
Milli Piyango:
İnsanlarımız matematikten nedense bilmiyorum sıkıldıkları için denklem falan yazmıyorum yoksa sırf bu konu için "Olasılık Kuramına Giriş" adlı matematik kitabını bile inceledim. Gerek teknik, gerekse matematiksel olarak MP ile rulet arasında hiç bir fark yok, hatta ruletin daha toplumsal, insanları kaynaştırıcı bir yanı olduğunu iddia etmek bile mümkün (en azından gerçek bir kumarhanede). Gözlerim zeytin, bıyıklarım badem gibi olmasa da gönül rahatlığıyla söyleyebilirim ki rulet kumarsa MP de kumar. Şimdi bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu demek hakkınız. Ama milletin kafası karışık olunca, baştakilerin de öyle oluyor.
Bense Brian Adams'ın Marian Call'u ilk çıkacak olan CD'si için fotoğrafladığı tarzı beğeniyorum. Tabii bu benim zevkim.
Şimdi, iki oyunun da kumar olduğunu tesbit ettikten sonra küçük bir sorun ortaya çıkıyor ve Dünya Ticaret Örgütü DTÖ'nün (ing. WTO) ABD'yi, Antigua ve Barbuda kökenli sanal kumar şirketlerine ABD vatandaşlarının erişimini yasaklaması sebebiyle suçlu bulmasıyla biraz nitelik değiştiriyor. DTÖ gerekçe olarak ABD'de yasal kumarın olmasını ve internetten at yarışı bahsi oynanabilmesini gösteriyor ki az önce tesbit ettiğimiz gibi Türkiye'de hem yasal kumar var, hem de internetten at yarışı oynanabiliyor (bunların birisinin olması bile yeterli). Verilen cezaysa daha da ilginç:
DTÖ Antigua ve Barbuda'nın ABD kökenli film, TV programı ve müziklerde telif haklarını çiğnemesine izin veriyor (yılda 21 milyon dolarla sınırlı olmak kaydıyla - bunu kim, nasıl denetleyecek, ayrıntı verilmemiş).
Aslında daha farklı bir ceza söz konusu olsaydı, örneğin yılda 21 milyon dolar para cezası gibi, burada gündeme bile getirmezdim (21 milyon dolarlık eksik kömür dağıtırlardı, olur biterdi) ama zaten telif hakkı ve patentler konusunda geri bir ülke olduğumuz yetmezmiş gibi, sanatçılarımızın, yazarlarımızın çoğu ya komik bir telif hakkıyla yetiniyor, ya da hiç alamıyor.
Eğer engellenen sitelerden herhangi bir tanesi veya topluca hepsi (en az 10 farklı ülke demek) DTÖ'ye başvuruda bulunursa, uluslararası piyasaya çıkabilen üç beş eserimizin hepsinin bedavaya gitmesi gibi tatsız bir sonuçla başbaşa kalabiliriz çünkü artık emsal bir karar da var (ABD-Antigua davası beş yıl sürdü) ve davalı olacak bazı ülkeler Antigua ve Barbuda gibi vergi cenneti olduktan sonra zevk için balıkçılık yaparak geçimlerini sağlamıyor (kartal gözlü, pala bıyıklı olabilirler).
Bu yazı sanatçılara hizmet olsun diye yazılmıştır. Yazarın memlekete vicdanen ödemek zorunda olduğunu hissettiği beş kuruşluk hizmet borcu olmadığı gibi, muhtemelen de alacağı vardır.
[1] Dikkatli okurlar Süper Toto ve at yarışlarını listeye dahil etmemiş olduğumu farketmişlerdir. Bunun sebebi, anılan kumar çeşitlerinden farklılık gösterdikleri içindir; bunları bilgi-bahis oyunları olarak nitelendirmek daha doğru zira oynayanın bilgisi kazanma şansını artırıyor.
Devlet eliyle her türlü kumarı, Milli Piyango, Şans Topu, 6/49, On Numara, Bul Karayı Al Parayı, vb oynatıyorlar.[1] Hatta, sata sata bir şey kalmadığı için bu talih oyunlarını özelleştirmeyi bile düşünüyorlar, sonra da kumar yasak diyorlar. Bu çelişkiyi bir türlü çözemedim. Sanırım bu da dünyanın en yüksek faizini verirken, örtünmek dinimizin emri demeleri gibi bir şey; söz konusu paraysa sorun yok, ne de olsa üstünde "Tanrı'ya güveniyoruz" yazıyor. Lakin, yüzmeye çalıştıkları bu sular çelişkili olduğu kadar tehlikeli de olabilir.
Fakat önce örneğin Milli Piyango'nun çoğu kumarbazın favori oyunu olan ruletten ne farkı var, bir göz atalım.
Milli Piyango:
- Bir küre dönüyor
- Numaralar kürenin içinde
- Kazanan numara sepete düşüyor
- Kazanma olasılığı istatistiksel olarak sabit
- Çeşitli kazanç bileşimleri var
- Bileşimlerin kazanç olasılığı sabit
- Amorti var
- Amorti olasılığı sabit
- Kazanmak şansa bağlı
- Bir tekerlek dönüyor
- Numaralar tekerin üstünde
- Kazanan numara oyuğa düşüyor
- Kazanma olasılığı istatistiksel olarak sabit
- Çeşitli kazanç bileşimleri var
- Bileşimlerin kazanç olasılığı sabit
- Amorti var (kırmızı, siyah)
- Amorti olasılığı sabit
- Kazanmak şansa bağlı
Şimdi, iki oyunun da kumar olduğunu tesbit ettikten sonra küçük bir sorun ortaya çıkıyor ve Dünya Ticaret Örgütü DTÖ'nün (ing. WTO) ABD'yi, Antigua ve Barbuda kökenli sanal kumar şirketlerine ABD vatandaşlarının erişimini yasaklaması sebebiyle suçlu bulmasıyla biraz nitelik değiştiriyor. DTÖ gerekçe olarak ABD'de yasal kumarın olmasını ve internetten at yarışı bahsi oynanabilmesini gösteriyor ki az önce tesbit ettiğimiz gibi Türkiye'de hem yasal kumar var, hem de internetten at yarışı oynanabiliyor (bunların birisinin olması bile yeterli). Verilen cezaysa daha da ilginç:
DTÖ Antigua ve Barbuda'nın ABD kökenli film, TV programı ve müziklerde telif haklarını çiğnemesine izin veriyor (yılda 21 milyon dolarla sınırlı olmak kaydıyla - bunu kim, nasıl denetleyecek, ayrıntı verilmemiş).
Aslında daha farklı bir ceza söz konusu olsaydı, örneğin yılda 21 milyon dolar para cezası gibi, burada gündeme bile getirmezdim (21 milyon dolarlık eksik kömür dağıtırlardı, olur biterdi) ama zaten telif hakkı ve patentler konusunda geri bir ülke olduğumuz yetmezmiş gibi, sanatçılarımızın, yazarlarımızın çoğu ya komik bir telif hakkıyla yetiniyor, ya da hiç alamıyor.
Eğer engellenen sitelerden herhangi bir tanesi veya topluca hepsi (en az 10 farklı ülke demek) DTÖ'ye başvuruda bulunursa, uluslararası piyasaya çıkabilen üç beş eserimizin hepsinin bedavaya gitmesi gibi tatsız bir sonuçla başbaşa kalabiliriz çünkü artık emsal bir karar da var (ABD-Antigua davası beş yıl sürdü) ve davalı olacak bazı ülkeler Antigua ve Barbuda gibi vergi cenneti olduktan sonra zevk için balıkçılık yaparak geçimlerini sağlamıyor (kartal gözlü, pala bıyıklı olabilirler).
Bu yazı sanatçılara hizmet olsun diye yazılmıştır. Yazarın memlekete vicdanen ödemek zorunda olduğunu hissettiği beş kuruşluk hizmet borcu olmadığı gibi, muhtemelen de alacağı vardır.
[1] Dikkatli okurlar Süper Toto ve at yarışlarını listeye dahil etmemiş olduğumu farketmişlerdir. Bunun sebebi, anılan kumar çeşitlerinden farklılık gösterdikleri içindir; bunları bilgi-bahis oyunları olarak nitelendirmek daha doğru zira oynayanın bilgisi kazanma şansını artırıyor.
Yorumlar
Yorum Gönder