Digital Imprimatur = Sansür - imp18
Hiç kuşkum yok ki şu anda, belge kurumlarının başka neler yapabileceğini hayal etmekte beni bile geçtiniz. Ama öncelikle, herhangi bir sayfanın yayınlandığını veya değiştirildiğini topluca bilecekler ve ilerki bölümde tartışılacağı gibi bu bilgiyi arama motoru operatörlerine iletecekler. Kayıt kurumları belgenin sertifikasını bütün içeriğe bakarak, koyduğunuz resim, vb dahil, yarattıkları için, örneğin belgenizdeki herşeyin imzasını varolan imzalarla telif hakkı ihlali olmaması için karşılaştıracak ve uygunsuzluk bulursa hak sahibini uyaracak. Yine belge kurumu, diyelim sertifikaladığı her belgenin arşiv amaçlı diyelim hükümetin de teşviğiyle kaydını tutabilir; bunun ileride doğabilecek ihtilafları çözmekte ne kadar yararlı olabileceğini kestirebilirsiniz. Ya da bütünsellik adına, belki de mevcut bir yasadan etkilenerek, yayınladığınız belgeyi yasaklanmış içerikle karşılaştırıp, bu tür konularla ilgilenen yüce insanlara iletebilir.
Kayıt kurumunca sertifikalanmamış hiç bir belge internette iletilemeyeceği için, sertifikası iptal edilen ama daha önce yüklenmiş hiç bir belge de kullanıcı tarafından kullanılamaz (belgeyi indirdiğiniz bilgisayarın bir daha hiç internete bağlanmaması durumu hariç). Belgenin bir şekilde başkalarının çıkarını zedelediğinin ya da yasaları çiğnediğinin (şanslıysanız, a.) hukuken belirlenmesi durumunda kayıt kurumundan sertifikanın iptali istenecek.
Bazıları, imza karşılaştırma ve çeşitli höristik yöntemlerle belgenin içeriğinin incelenip şüpheli bulunması durumunda sertifika verilmesinin reddedilebileğini hayal edebilir. Ama bu ifade özgürlüğüne ön kısıt olur ki bu da özgür bir toplumda düşünülemez.
Öyleyse bunun adı, tıpkı eski günlerde kilise veya devlet tarafından verilen yayınlama izni, yani dijital imprimatur'dur. Belgenin sertifikası, onun imprimaturu, sorumlusunu (özel veya tüzel) belirler, içeriğinin bozulmamış veya değiştirilmemiş olduğunu gösteren bir imza verir, talep edildiği takdirde onu doğrulayacak ve iptal edilmemiş olduğunu teyit edecek olan kayıt kurumunu tanımlar. Güvenilir bilgi işleme sistemleriyle güvenli internet, beraberce, bu işleri kendiliğinden ve saydam bir şekilde yerine getirecektir; nette gezen kullanıcıya, her şey bugün olduğu gibi görünecektir.
Değişken içerikli belgeler (örneğin hisse senedi fiyatları, hava durumu, arama sorguları sonuçları, ticari bir sitedeki alışveriş sepeti malzemeleri, vb) kullanıcıya yollanan her sayfa kendine özgü olduğu için sertifika içeremezler. Her yollanan sayfa için yeni bir sertifika istemek de absürd olurdu. Değişken içeriğe sahip sayfalarım imprimaturu bir taslağın tescil edilip, imzanın sonuç sayfasına eklenmesi yoluyla olabilir.
Kayıt kurumları sayfa taslaklarını , özellikle de tanınmayan yayıncılardan geliyorlarsa, dikkatle incelemek zorunda kalacaklardır. Taslak sertifikaları kullananlar kayır kurumunca denetlenecek ve sertifikaları usulüne uygun kullanıp kullanmadıkları kontrol edilecektir.
Not: Değişken belgelerin Digital Imprimatur şemasında büyük ve çirkin bir delik olduğunun farkındayım. Bu tür belgelerin nasıl korunacağı hakkında yeterince kafa yormadım. Evrak sertifikaları internette zorunlu hale gelince bu konunun ayrıntılı olarak ele alınacağına eminim. Değişken sayfalar ağ trafiğinin ciddi bir kısmını oluştursa da, toplam sayfaların çok küçük bir bölümünü oluşturuyorlar. Çok sayıda ziyaretçisi olan ve değişken sayfalar kullanan büyük işletmelerin taslak sertifikası imtiyazlarını kötüye kullanacaklarını sanmıyorum.
Ticari yayınevleri, medya kuruluşları, büyük miktarda bilgi veya değişken içerik üreten diğer kuruluşlara (örneğin gazetelere), verimlilik ve çabukluk adına kendi sertifikalarını düzenleme yetkisi verilebilir. Bu ticari televizyonların kendi yayınlarının kütüğünü tutmasıyla eşdeğerdir. Program kütükleri gibi, yayıncıların belge kayıtları denetime tabi olup, kamuca erişilebilir olmalıdır. Yetkinin kötüye kullanılması durumunda imtiyaz geri alınacaktır.
28 Aralık 2007'de yayınlandı.
Kayıt kurumunca sertifikalanmamış hiç bir belge internette iletilemeyeceği için, sertifikası iptal edilen ama daha önce yüklenmiş hiç bir belge de kullanıcı tarafından kullanılamaz (belgeyi indirdiğiniz bilgisayarın bir daha hiç internete bağlanmaması durumu hariç). Belgenin bir şekilde başkalarının çıkarını zedelediğinin ya da yasaları çiğnediğinin (şanslıysanız, a.) hukuken belirlenmesi durumunda kayıt kurumundan sertifikanın iptali istenecek.
Bazıları, imza karşılaştırma ve çeşitli höristik yöntemlerle belgenin içeriğinin incelenip şüpheli bulunması durumunda sertifika verilmesinin reddedilebileğini hayal edebilir. Ama bu ifade özgürlüğüne ön kısıt olur ki bu da özgür bir toplumda düşünülemez.
Öyleyse bunun adı, tıpkı eski günlerde kilise veya devlet tarafından verilen yayınlama izni, yani dijital imprimatur'dur. Belgenin sertifikası, onun imprimaturu, sorumlusunu (özel veya tüzel) belirler, içeriğinin bozulmamış veya değiştirilmemiş olduğunu gösteren bir imza verir, talep edildiği takdirde onu doğrulayacak ve iptal edilmemiş olduğunu teyit edecek olan kayıt kurumunu tanımlar. Güvenilir bilgi işleme sistemleriyle güvenli internet, beraberce, bu işleri kendiliğinden ve saydam bir şekilde yerine getirecektir; nette gezen kullanıcıya, her şey bugün olduğu gibi görünecektir.
Değişken içerikli belgeler (örneğin hisse senedi fiyatları, hava durumu, arama sorguları sonuçları, ticari bir sitedeki alışveriş sepeti malzemeleri, vb) kullanıcıya yollanan her sayfa kendine özgü olduğu için sertifika içeremezler. Her yollanan sayfa için yeni bir sertifika istemek de absürd olurdu. Değişken içeriğe sahip sayfalarım imprimaturu bir taslağın tescil edilip, imzanın sonuç sayfasına eklenmesi yoluyla olabilir.
Kayıt kurumları sayfa taslaklarını , özellikle de tanınmayan yayıncılardan geliyorlarsa, dikkatle incelemek zorunda kalacaklardır. Taslak sertifikaları kullananlar kayır kurumunca denetlenecek ve sertifikaları usulüne uygun kullanıp kullanmadıkları kontrol edilecektir.
Not: Değişken belgelerin Digital Imprimatur şemasında büyük ve çirkin bir delik olduğunun farkındayım. Bu tür belgelerin nasıl korunacağı hakkında yeterince kafa yormadım. Evrak sertifikaları internette zorunlu hale gelince bu konunun ayrıntılı olarak ele alınacağına eminim. Değişken sayfalar ağ trafiğinin ciddi bir kısmını oluştursa da, toplam sayfaların çok küçük bir bölümünü oluşturuyorlar. Çok sayıda ziyaretçisi olan ve değişken sayfalar kullanan büyük işletmelerin taslak sertifikası imtiyazlarını kötüye kullanacaklarını sanmıyorum.
Ticari yayınevleri, medya kuruluşları, büyük miktarda bilgi veya değişken içerik üreten diğer kuruluşlara (örneğin gazetelere), verimlilik ve çabukluk adına kendi sertifikalarını düzenleme yetkisi verilebilir. Bu ticari televizyonların kendi yayınlarının kütüğünü tutmasıyla eşdeğerdir. Program kütükleri gibi, yayıncıların belge kayıtları denetime tabi olup, kamuca erişilebilir olmalıdır. Yetkinin kötüye kullanılması durumunda imtiyaz geri alınacaktır.
28 Aralık 2007'de yayınlandı.
Yorumlar
Yorum Gönder